Đảm bảo kết nối hệ thống truy xuất nguồn gốc quốc gia

Việc hoàn thiện nâng cấp Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa quốc gia bảo đảm kết nối 100% hệ thống TXNG của các bộ, cơ quan liên quan thành công thì hành lang pháp lý sẽ được chuẩn hóa và các thành phần tham gia hoạt động TXNG đều phải thực thi nghiêm trách nhiệm và nghĩa vụ của mình.

Truy xuất nguồn gốc những năm gần đây đã từng bước góp phần chuyển đổi số trên thực tế doanh nghiệp, hỗ trợ quản trị nội bộ nhằm tối ưu hiệu quả hoạt động, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Tạo cơ sở dữ liệu được cập nhật và bổ sung theo thời gian thực giúp thống kê báo cáo chính xác phục vụ hiệu quả cho việc xây dựng và thực thi chiến lực, chính sách, kế hoạch. Bên cạnh đó, truy xuất nguồn gốc còn giúp doanh nghiệp nâng cao vị thế thương hiệu, tạo dựng niềm tin với người tiêu dùng.

Ông Bùi Bá Chính – Phó Giám đốc Phụ trách Trung tâm Mã số Mã vạch quốc gia.

Chia sẻ về hệ thống truy xuất nguồn gốc Quốc gia, ông Bùi Bá Chính – Phó Giám đốc Phụ trách Trung tâm Mã số Mã vạch quốc gia, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng cho hay, quy trình của truy xuất nguồn gốc theo chuẩn quốc tế phải đảm bảo các yếu tố : một bước trước một bước sau – đủ thành phần dữ liệu chính – minh bạch và có sự tham gia đầy đủ của các bên tham gia chuỗi cung ứng.

Thực tế hiện nay ở Việt Nam, tình trạng loạn phần mềm truy xuất nguồn gốc, loạn app đang diễn ra khá phổ biến. Tuy vậy, có một thực tế là hệ thống truy xuất nguồn gốc ở Việt Nam hiện chưa thống nhất theo tiêu chuẩn GS1 của Tổ chức Mã số mã vạch toàn cầu. Thay vào đó, khâu quản lý, truy xuất tại Việt Nam thường sử dụng các mã phân định, có cấu trúc tự động, chỉ có ý nghĩa khi dùng trong nội bộ.

Điều này dẫn đến thực trạng là việc quản lý nguồn gốc rất khó khăn, dễ xảy ra hiện tượng trùng mã giữa các hệ thống truy xuất nguồn gốc khác nhau. Bên cạnh đó, cách làm này còn gây khó khăn trong việc tương tác, trao đổi thông tin giữa các hệ thống khi truy vết sản phẩm trong chuỗi cung ứng.

Để giải quyết việc này, thực hiện triển khai Đề án 100 của Chính phủ về triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống TXNG sản phẩm hàng hóa, Trung tâm Mã số mã vạch Quốc gia đang triển khai xây dựng “Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hoá quốc gia” theo chuẩn quốc tế, đây sẽ là một “đám mây ẩn” cho phép các nhà cung cấp giải pháp TXNG và tất cả các bên tham gia trong chuỗi cung ứng cùng cơ quan quản lý kết nối và chia sẻ thông tin.

Mục tiêu của Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa quốc gia hướng tới vấn đề: thu thập, lưu trữ và chia sẻ dữ liệu, từ đó đảm bảo kết nối giữa các hệ thống truy xuất của các bộ, ngành, địa phương. Đồng thời, cổng thông tin cũng hướng tới việc kết nối quốc tế để hỗ trợ cho việc xuất nhập khẩu sản phẩm hàng hóa.

“Về lâu dài, chúng tôi mong muốn xây dựng hệ sinh thái TXNG kết nối với tất cả hệ thống có liên quan đến sản phẩm hàng hóa, từ đơn vị cung cấp nguyên vật liệu đến các đơn vị vận chuyển, lưu kho, phân phối, các đơn vị cung cấp giải pháp TXNG và cơ quan quản lý nhà nước. Hệ sinh thái này sẽ bao gồm việc số hóa chuỗi cung ứng, từ đó kết nối để trở thành một hệ thống giám sát và quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa”, ông Chính cho biết.

Với mục tiêu kết nối – chia sẻ và đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, Cổng thông tin TXNG sản phẩm hàng hóa Quốc gia sẽ được kỳ vọng từng bước góp phần chuyển đổi số trên thực tế doanh nghiệp, hỗ trợ quản trị nội bộ nhằm tối ưu hiệu quả hoạt động, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Tạo cơ sở dữ liệu được cập nhật và bổ sung theo thời gian thực giúp thống kê báo cáo chính xác phục vụ hiệu quả cho việc xây dựng và thực thi chiến lực, chính sách, kế hoạch. Bên cạnh đó, TXNG còn giúp doanh nghiệp nâng cao vị thế thương hiệu, tạo dựng niềm tin với người tiêu dùng.

Theo ông Bùi Bá Chính, Đề án 100 về TXNG có mục tiêu đến năm 2025 là hoàn thiện cơ bản hệ thống các văn bản quy định, pháp luật về quản lý, triển khai áp dụng và xử lý vi phạm về TXNG. Xây dựng tối thiểu 30 tiêu chuẩn quốc gia và 2 quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về TXNG.

Cùng với đó là đạt được tối thiểu 30% doanh nghiệp sử dụng mã số, mã vạch tại Việt Nam có hệ thống TXNG áp dụng các tiêu chuẩn quốc gia, quốc tế. Hoàn thiện nâng cấp Cổng thông tin TXNG sản phẩm hàng hóa quốc gia bảo đảm kết nối 100% hệ thống TXNG của các bộ, cơ quan liên quan và ít nhất 70% trong tổng số các đơn vị cung cấp giải pháp tại Việt Nam.

“Hiện chưa có chế tài xử lý vi phạm về TXNG. Nếu việc hoàn thiện nâng cấp Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa quốc gia bảo đảm kết nối 100% hệ thống TXNG của các bộ, cơ quan liên quan thành công thì hành lang pháp lý sẽ được chuẩn hóa và các thành phần tham gia hoạt động TXNG đều phải thực thi nghiêm trách nhiệm và nghĩa vụ của mình”, ông Chính khẳng định.